Friday, May 25, 2007

خشونت در محيط كار

از زماني كه كودكي بيش نبودم، او را مي‌شناختم. هديه را مي‌گويم. مادرش دوست مادرم بود و هديه كمتر از دو سال از من بزرگتر بود. در ميان چند دختر و پسر بچه‌اي كه همبازي بوديم، هديه از تمامي ما آزادتر بزرگ شد. مادرش محدوديت‌هاي مادران ما را قبول نداشت و هديه آزادانه تجربه كرد. همان شيطنت‌هايش بود كه سبب شد حرف‌هاي بسياري در پشت‌سر او گفته شود و ما را از ارتباط با او حذر كنند در هر حال، ديگر خانه‌هايمان نزديك نبود و ما از او خواسته و ناخواسته دور شده بوديم. بعدها باز او را چندباري ديدم. آن زمان ازدواج كرده بود و ديگر سخن از مهرباني و معرفت او بود و باز شيطنت‌هايش كه سبب شادي ديگران مي‌شد و آن زمان ديگر شيطنت‌هايش نه جلف‌بازي كه دور كردن غم از دل‌ها بود. مادرش مي‌گفت: "هديه عين پدرشه، بي‌خياله، خودش را آزار نمي‌دهد".
چندسالي از او بي‌خبر بودم تا خانه را كه عوض كرديم با مادر هديه هم محل شديم و گاه‌گاهي همديگر را در كوچه و برزن و در هنگام خريد مي‌بينيم. مادر هديه بود كه به من گفت: "هديه باردار است". چندي بعد شنيدم كه دخترش را به‌دنيا آورده است. هديه حال خوبي پس از زايمان ندارد. زايمانش كمي با مشكل مواجه بوده است؛ مجبور شده‌اند او را بدون برنامه قبلي سزارين كنند و حتي مجبور شده‌‌اند به كمرش آمپول بزنند. كمردرد شديد دارد. كودكش ناآرام است و شبها نمي‌خوابد. مي‌پرسم مگر هديه در زمان بارداري پراسترس بوده است. خواهرش تاييد مي‌كند كه در محيط كار بسيار فشار و استرس داشته است. نگران مي‌شوم و مي‌پرسم كه از مرخصي زايمانش استفاده مي‌كند؟ جوابم منفي است. مجبور است به سركار برود.
اكنون كه من در مورد او مي‌نويسم او دو هفته است كه زايمان كرده است و از فردا با وجود كمردرد شديد به كارش بازخواهد گشت. هديه در يك شركت خصوصي حسابدار است. او بر طبق قانون 4 ماه مرخصي زايمان دارد. او مي‌تواند از اين مرخصي استفاده كند اما پس از بازگشت به محيط كار خواهد ديد كه شخص ديگري جايگزين او شده است و او بايد براي هميشه به خانه برگردد كار پيدا كردن هم كه سخت است. او س از دو هفته به كار بازخواهد گشت.
به هديه‌اي كه مي‌شناختم فكر مي‌كنم. هديه‌اي كه حتي حرف‌هاي مردم او را از آزاد بودن بازنداشت؛ اكنون به كاري پراسترس تن مي‌دهد و از حق خود صرفنظر مي‌كند. يادم مي‌افتد كه همسرش اهل كار نبود و وابسته به جيب پدرش بود و هديه دوست نداشت از جيب پدرشوهر خرج كند. آيا مشكل هنوز اين است؟ آيا مشكل ديگري در زندگي دارد؟ آيا نمي‌تواند چندماه در خانه باشد تا كار ديگري بيايد؟
در هرحال، مشكل هديه هر چي باشد، مسلم آن است كه او در محيط كار تحت خشونت قرار دارد. آيا در محيط‌هاي كار به‌همين راحتي مي‌توان زنان را تحت فشار قرار داد و آنها را استثمار نمود؟
راستي شنيديد كه با افزايش رعايت حجاب امنيت اجتماعي افزايش يافته است؟ آن چه اهميت ندارد امنيت ما زنان در خيابان و در محيط كار و حتي در خانه است. از اين آمار دروغين و پوشالي حالم بهم مي‌خورد.